Ukrayna’nın başkenti Kıyiv’in 90 numaralı okulundan mezun bir grup, 9 Temmuz 2020 tarihinde ülke genelinde düzenlenen üniversitelere giriş sınavından (ZNO/ Dış Bağımsız Değerlendirme Sınavı) sonra Kırım Tatarlarına yönelik hakaretleri içeren hatta bir öğrencinin “Kırım-Rusya’dır” dediği bir videoyu kaydederek sosyal medyada paylaştı. Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, konuyu “kabul edilemez” olarak değerlendirirken, bakanlık ve okul yönetimi de resmi bir açıklama ile özür mesajı paylaştı.
Üniversite giriş sınavında, Ukrayna’nın yerli halkı Kırım Tatarları ile ilgili çıkan sorunun cevabını bilmeyen öğrenciler hakaret içeren bir video kaydederek bunu sosyal medyada paylaştı. Söz konusu olay sosyal medyada büyük bir tepkiyle karşılandı. Pek çok sosyal medya kullanıcısı, çirkin olaydan duyduğu öfkeyi dile getirerek kolluk kuvvetlerinden derhal ilgili videoda yer alan kişilerin cezalandırılmasını istedi.
Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, söz konusu videoda kullanılan ifadelerin kabul edilemez olduğunu vurguladı. Ukrayna’nın üniversitelere giriş için uyguladığı dış bağımsız değerlendirme (ZNO) sınavını hazırlayan Ukrayna Eğitim Kalitesi Değerlendirme Merkezi de konuyla alay eden lise mezunlarının yayımladığı videoyu kınadı.
Kısa süre sonra, yayımlanan videodaki kişilerin eğitim gördüğü Kıyiv’in 90 numaralı okulu bir özür mesajı yayımladı. Mesajda şu ifadelere yer verildi:
“Yayımlanan videoda yer alan onur ve haysiyet kırıcı hakaretlerden dolayı Ukrayna’nın yerli halkı olan Kırım Tatar halkının tümünden özür diliyoruz. Etnik temele dayanan ayrımcılık tezahürü ile kaynaklanan öfkenizi paylaşıyor ve bu tür utanç verici ifadelerin herhangi birine karşı kullanılmasının kabul edilemez olduğunu anlıyoruz. Bu durum Ukrayna ve onun yerli halklarının tarihini öğrenme, başka insanlara karşı hoşgörülü ve ayrımcı olmayan bir tutum geliştirme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi uyarınca her kişinin kimliğine saygı gösterme konularında yaptığımız çalışmalarda daha da fazla çaba gösterilmesi gerektiğini ortaya koydu. Bu durumun bir kere daha yaşanmaması için elimizden geleni yapacağız. Okul çalışanlarının tutumunun, Ukrayna devletinin tutumu ile aynı olduğunu vurguluyoruz. Kırım- Ukrayna’dır.”
Daha sonra skandal videoda yer alan lise mezunları da özür mesajları verdi.
Yapılan tüm açıklamalardan sonra KTMM Başkanı Refat Çubarov kırıcı hakaretlerden dolayı rahatsız olan Kırım Tatarlarını, özürleri kabul etmeye ve konuyu kapatmaya davet etti.
KTMM üyeleri, 21 Temmuz 2020 tarihinde Kıyiv’in 90 numaralı okul yönetimi ve mezunlarıyla bir araya gelerek Kırım Tatarlarına hakaretler içeren videodan sonra oluşan tatsız durumu görüştü. Görüşmeye Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, KTMM Başkanı Refat Çubarov, KTMM Başkan Yardımcısı İlmi Ümerov, KTMM üyeleri Eskender Bariyev, Gayana Yüksel, Rıza Şevkiyev, 90 numaralı okulun yönetimi ve mezunları katıldı. Görüşmede, bu tatsız olayın bir daha yaşanmaması için nelerin yapılabileceği ele alındı.
Okul mezunları, bir kere daha Kırım Tatar halkından özür diledi. Öte yandan KTMM üyeleri okul kütüphanesine Kırım ve Kırım Tatarlarının tarihini anlatan kitapları hediye etti.
Diğer taraftan KTMM Başkan Yardımcısı, Ukrayna Milletvekili Ahtem Çiygöz skandal video ile ilgili Ukrayna Bilim ve Eğitim Bakanı Vekili Sergiy Şkarlet’e başvuru yaparak, Ukrayna okullarında Kırım Tatar tarihi ve kültürü hakkında daha çok eğitim etkinlikleri düzenlenmesini talep etti. Ukrayna’nın yerli halkı olan Kırım Tatar halkına yönelik yapılan aşağılayıcı ve utanç verici ifadelerin etnik düşmanlığı kışkırttığı ve milli onuru aşağıladığını belirten Çiygöz, “Zamanında Kırım’daki yetkililerinin bu ve benzeri utanç verici ifadelere dikkat etmemesi, Kırım Tatarları ve Ukraynalılara karşı sergilenen şovenist tutumların artmasına neden oldu. Bu da düşmanlarımızın topraklarımızı ele geçirmesine yardım etti.” ifadelerini kullandı.
Ahtem Çiygöz, 23 Temmuz 2020 tarihinde, Ukrayna Bilim ve Eğitim Bakanına gönderdiği cevabı, Facebook sayfasında yayımladı. Ukrayna Bilim ve Eğitim Bakanı Vekili Sergiy Şkarlet imzasını taşıyan metinde, Kıyiv’in 90 numaralı okulunun öğrencilerinin davranışlarının kabul edilemez olduğu belirtildi. Ukrayna okullarında Kırım, Kırım Tatar tarihi ayrıca Kırım Tatar Soykırımı ile ilgili bir dizi eğitim etkinliğinin yapıldığı ifade edildi. Bununla birlikte, bakanlığın Ukrayna toprak bütünlüğünü geri kazandırma, işgal edilen Kırım’daki siyasi tutsaklar ve sivil aktivistlere yapılan baskıların anlatıldığı eğitim etkinliklerini de yaptığı ifade edildi. Açıklamada, “Tarafınızdan dile getirilen konular sürekli olarak Eğitim ve Bilim Bakanlığının kontrolü altında tutuluyor” diye kaydedildi.
Öte yandan KTMM üyelerinin okul yönetimi ve mezunlarıyla yaptığı görüşmeden sonra sosyal medya hesabı üzerinden konuyu değerlendiren KTMM üyesi Gayana Yüksel, “Bu durumlar; eğitim sistemindeki eksiklikler ve enformasyon politikasının yetersiz çalışmalarının sonucudur. İlgili eksiklikler toplumdaki ‘beşinci kol’ ve güçlü Ukrayna karşıtı propaganda akışı varlığında böyle sonuçlar veriyor.” diye kaydederek Ukrayna yönetiminin bu konuda da çok çalışması gerektiğini belirtti.
Kaynak: QHA
