İnsanlığın bakış açılarıyla kurulu olduğunu düşündüğümüzde bakış açılarının önemi ne kadar artıyor değil mi? Farklı hayatları kişiliğimize işlemek yaşamın mertebelerini yükseltecek yegâne değerlerden biridir şüphesiz.
Nietzsche’nin de dediği gibi ‘önemli olan sonsuz canlılıktır, sonsuz yaşam değil.’ Bu noktada ‘farklılık’ canlılık için vazgeçilmez unsur. Dış dünyaya dair bütün uğraşlarımız zihnimizin rengini belirliyor. Ne kadar renkler fazla olursa o kadar ufkumuz genişliyor. Monotonluk bu denklemde rengini gri olarak belli ediyor. Özenmek bu noktada renk kazanmak için önemli olabilir, özellikle büyük işler başarmış şahsiyetlerin hayatlarını incelemek. O insanları inceleyip referans almak yaptığımız çıkarımların değerini de artıracaktır.
Bakış açısı beklenmedik şekillerde karşımıza çıkacağı için plansızlık bakış açısı için kişiliğimize ton kazandıracaktır. Nasıl mesela? Her zaman kitaplığınıza uygun gördüğünüz kitaplardan birini seçmeyin veya tamamen rastgele bir tercihle bunu yapın. Endişelenmeye gerek yok çünkü bize uygun olmasına gerek yok biz ona uymak durumundayız. Verdiğim örneğin kitapla ilişkili olmasının tabi ki önemli sebepleri var özellikle edebi bir eseri ele aldığımızda kişilerin düşünce dünyasına girebildiğimiz az alanlardan biri. (Bence en kusursuzu)
Hayatta kendinizle çelişmezseniz geliştiğinizi hissedemezsiniz. Gelişmek dediğim gibi zihne renk katmak. Altı ay evvelki fikirleriniz çoktan zihninizden bavulunu toplayıp çıkmışsa bu zihninizde devinimli olarak temizlik yaptığınızdan gerçekleşmiştir. Bu temizliklerin süreğen olması elbette önemli kimse ömrü boyunca bir fikir hücresinde kalmak istemez. Hücre dememin sebebi tek olması o tek hücrenin duvarlarını yıkmak için balyozunuz çoğunlukla kitaplarınız olacak. Burada göstergebilimin dev isimlerinden biri olan Umberto Eco’nun kitaplar üzerine bir çıkarımını paylaşmak istiyorum. ‘Çoğu yaşlı insan yaşamlarının hızlı sonlandığından dem vurur fakat ben böyle düşünmüyorum, ömrümün içine bir çok insan ömrünün hayatını sığdırdım kitap okuyarak; onların ızdıraplarını da hissettim mutluluklarını da.’
Gezmek de bakış açısı edinimlerinden biri. Yine önceki yazılarımda bahsettiğim ‘mindful travel’ düşünceleri bu amaçla yaptığınız gezilerinize verimli bir rehber olabilir. Bunun da rastgele olması önemli tabi ki. İlk aklınıza gelen tatil bölgelerinden ziyade kıyıda köşedeki cevherlerin arayışına çıkmak sizi daha nevi şahsına münhasır hissettirecektir. Bahsettiğim yerlerde her şeyden az az bulunduğu için boğulmazsınız. Yani en bilinen yerlerde en pahalı fiyatlar ve tarzı aynı olan çok çeşit bulursunuz. Bunun tam tersi düşünüldüğünde arz-talepten dolayı uygun fiyat ve tahminlerinizin dışında çeşitliliğe maruz kalabilirsiniz. Bunların hepsi önemli noktalar.
Gelelim yine aynı noktaya tabi ki dil öğrenmek dil kültürün en önemli taşıyıcısı olduğundan bir dili öğrendiğinizde o dilden daha fazlasını öğrenmiş olursunuz şüphesiz. En önemli kültürel bakış açıları ediniminden biridir dil öğrenmek.
Bir enstrüman keşfedin. Öğrenmek için arkadaş gruplarınız yani tanıyacağınız birçok hayat olacak. Enstrümanın vereceği hazdan bahsetmiyorum bile. Resme olan ilginizi gözden geçirin sadece yapmak değil bahsettiğim eserlerin tarihini ve yapılış hikâyelerine girin.
Kişilik keşfi kolay olmuyor çok aramak çok birikim yapmak gerekiyor. Elbette bunların sonucunda bakış açılarıyla dolu bir zihin dünyası oluşturacaksınız.
Unutmayın sıradan insanların ortak noktaları fazladır ama her aydın kişiliğine has çok unsuru barındırır. Bu unsurlar o renk skalasının en nadide tonlarıdır. Bakış açıları, size zamanı belirsiz bir hayattan daha fazlasını sunar. Her fark ettiğiniz yaşam, ondan beslendiğiniz tecrübe kişilik zeminine bir kürek daha atıp kazmanızı sağlayacaktır. Derin insan olmak kolay değildir. Kişiliğinizdeki derinliğin dış dünyaya yansımasıyla bu derinliğin keşfedilmesi en cezbedici hazineniz haline gelmiş olduğunun farkına varacaksınız.
Hayatın pek çok boyutu var o boyutlara farklı bakış açılarıyla yanaşamazsak kıyaslama yaparak en doğru bilgiyi edinmemiz elbette imkânsız olur. Her arabanın birden çok dikiz aynası vardır bu arabanın emniyetini sağlar. Hayata emniyetsiz, başıboş çıkmayalım.
Abdullah Emiroğlu
